Όταν μιλάνε τα λογότυπα.

Πριν κάμποσο καιρό είχαμε κάνει ένα μικρό αφιέρωμα στις ετικέτες μπύρας – μικρά αριστουργήματα με τις οποίες στολίζουν πολλές φορές τις μπύρες τους κάποιες ζυθοποιίες. Αυτή τη φορά θα μιλήσουμε για κάτι που χαρακτηρίζει ακόμα περισσότερο τις ζυθοποιίες και αυτό είναι το λογότυπό τους.

Όπως κάθε εταιρεία έτσι και οι ζυθοποιίες έχουν το λογότυπο το οποίο τις ακολουθεί σε κάθε παρουσίαση και το οποίο κατά κάποιο τρόπο αποτελεί και την δημιουργική ταυτότητά τους. Υπάρχουν λογής λογής λογότυπα, αλλά απλοϊκά, με μόλις το όνομα ή ακόμά και το μονόγραμμα της ζυθοποιίας, άλλα πιο περίτεχνα, με αναφορές στον τόπο καταγωγής, το μέγεθος ή το είδος της ζυθοποιίας, ακόμα και με φράσεις ή γνωμικά που προσπαθούν να συνδέσουν την εταιρεία μ’ ένα ακόμα πιο ειδικό χαρακτηριστικό του χώρου τους.

Το κόκκινο τρίγωνο της ζυθοποιίας Bass είναι εξαιρετικά απλό, πλην έχει ένα χαρακτηριστικό που το κάνει να ξεχωρίζει. Ήταν το πρώτο λογότυπο που κατατέθηκε στο βρετανικό γραφείο των trademarks, το 1876. Ένας υπάλληλος μάλιστα της Bass είχε στηθεί έξω απ’ τα γραφεία του μητρώου όλη τη νύχτα της παραμονής της πρωτοχρονιάς, για να είναι πρώτος στην ουρά το πρωί της 1ης Ιανουαρίου που θα έμπαινε σε εφαρμογή ο νόμος. Το πρώτο trademark που κατατέθηκε λοιπόν ήταν το κόκκινο τρίγωνο για την pale ale της Bass και από τότε το συναντάμε ακόμα και σε πίνακες της εποχής, όπως στον παρακάτω πίνακα με το μπαρ των Folies-Bergère, του 1882 από τον Εντουάρντ Μανέ.

Οι παλαιότερες ζυθοποιίες ανά την υφήλιο, έχουν ένα καλό λόγο να παινεύονται αυτή την πρωτιά, στο λογότυπό τους. Η βρετανική Shepherd Neame θεωρείται απ’ τις παλαιότερες εν ενεργεία, ενώ η Yuengling, η παλαιότερη ζυθοποιία της Αμερικής ιδρύθηκε το 1829 στην μικρή πόλη ανθρακωρύχων Pottsville της Pennsylvanya, από τον Γερμανό μετανάστη David Yuengling. To αρχικό της όνομα “The Eagle Brewery” επιβιώνει όλα αυτά τα 180+ χρόνια, δια μέσου του αμερικανικού αετού που φιγουράρει στο λογότυπο, μαζί με τον χαρακτηρισμό της παλαιότερης ζυθοποιίας στην Αμερική.

Άλλες διαφημίζουν με το λογότυπό τους ιστορικές στιγμές. Στιγμές όπως η ποταπαγόρευση (prohibition) που επιβλήθηκε στην Αμερική το 1920 και η οποία έφερε σε μαρασμό τις χιλιάδες μικροζυθοποιίες και τα ταβερνεία που σέρβιραν μπύρα σε κάθε πόλη και χωριό. Στη θέση τους ξεφύτρωσαν βέβαια αρκετά speakeasies – τα μυστικά καταγώγια όπου σερβιρόταν παράνομα αλκοόλ και όπου για να μπεις έπρεπε να γνωρίζεις πορτιέρη και σύνθημα.

 

Η ζυθοποιία Speakeasy του San Fransisco, με τα συνωμοτικά μάτια ως σήμα κατατεθέν στο λογότυπό της, έχει δώσει σε όλες τις ποιοτικότατες μπύρες της ονόματα απ’ το καιρό της ποταπαγόρευσης και των γκάγκστερς (Prohibition ale, Big Daddy IPA, Payback porter, Scarface Imperial stout, Vendetta IPA, Butchertown Black Ale, Betrayal Imperial Red, κλπ).

H ποταπαγόρευση κράτησε 13 χρόνια και έληξε με το νόμο που είναι γνωστός ως 21st ammendment. Από εκεί και το όνομα μιας ακόμη φημισμένης ζυθοποιίας απ’ το San Fransisco, που είναι περισσότερο γνωστή σαν από τις πρωτοπόρους της craft σκηνής που επέλεξαν να πουλήσουν τη μπύρα τους σε… κουτάκι.

Ιστορικά πρόσωπα όπως ο Samuel Adams, “a brewer and a patriot” ήρωας του Αμερικανικού απελευθερωτικού αγώνα, αλλά και ζυθοποιός σύμφωνα με την παράδοση, που εικονίζεται στο λογότυπο της Boston Beer Company, της μεγαλύτερης από τις craft ζυθοποιίες στην Αμερική

Ιστορικά πλοία όπως ο Τιτανικός, αλλά και ιστορικά μπυροοχήματα, όπως αυτό της κινούμενης ατμο ζυθοποιίας…

Με λογότυπα που άλλοτε πρεσβεύουν τον craft χαρακτήρα τους και άλλοτε με γνωμικά που αντικατοπτρίζουν την “ανωτερότητα” αυτών που πίνουν μπύρα, είτε είναι εμπνευσμένοι τύποι (και πίνουν Bell’s), είτε μεγάλα μυαλά (και πίνουν αναλόγως… Great Divide), εκκεντρικοί (που προτιμούν ομοίως εκκεντρικές μπύρες… κατά προτίμηση της Dogfish Head) ή απλά… καλοί άνθρωποι, με σκύλους που πετάνε! 

Άγιοι και αμαρτωλοί πάντως μπορούν να μένουν ήσυχοι… μια Lost Abbey πάντα θα τους περιμένει!

Η Lost Abbey έχει σαν έμβλημά της ένα κέλτικο σταυρό. Ένα σταυρό που παρόμοιό του εμφάνισε στα taps της η Moylan’s Brewery, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια δικαστική διαμάχη με την Lost Abbey. Θα μου πείτε, περισσότερο μοιάζει με το σταυρό της Durham παρά της Moylan, αλλά και ποιός μπορεί να ζητά αποκλειστικότητα επάνω σε σύμβολα που δεν είναι καν της δικής του πολιτιστικής κληρονομιάς;

Μακριά από πολιτιστικές αναφορές, κάποιες ζυθοποιίες επικεντρώνουν στην παραγωγή “σπιτικής” μπύρας, ενώ κάποιες άλλες τονίζουν την εξειδίκευσή τους σε κάποια στυλ, όπως η Firestone Walker, το πάθος στις pale ales και η Duck-Rabbit, την ειδικότητά της στις μαύρες μπύρες, έχοντας και αρκετά βραβεία για να υποστηρίξουν τα αναγραφόμενα.

Με λογότυπα αφιερωμένα στις ομορφιές του τόπου τους, μας υποδέχονται άλλες ζυθοποιίες, όπως η Saranac, που θεωρεί εαυτόν την ψυχή των βουνών Adirondacks στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, παίρνοντας το όνομά της απ’ την ομώνυμη λίμνη της περιοχής, ενώ ο ποταμός Kennebec δίνει τ’ όνομά του σε ακόμα μια ζυθοποιία που προβάλει τις φυσικές ομορφιές της περιοχής της στο λογότυπό της.

Μαζί και η πολύ γνωστή μας Sierra Nevada, που έχει πάρει τ’ όνομα της όμορφης οροσειράς την οποία λάτρευε να επισκέπτεται ο Ken Grossman

Αρκετές ζυθοποιίες παίρνουν τ’ όνομά τους από την πόλη ή την περιοχή που φτιάχνονται και αυτό αντιπροσωπεύεται και στο λογότυπό τους. Από τα πιο αναγνωρίσιμα και κλασσικά λογότυπα είναι αυτό της ζυθοποιίας που ξεκίνησε στο Brooklyn της Νέας Υόρκης ο Garett Oliver 1988. Ένα λογότυπο μάλιστα που δημιουργήθηκε πριν καν ξεκινήσει η ζυθοποιία να φτιάχνει μπύρες και το οποίο βοήθησε στο να προωθηθεί η επιχείρηση, η οποία σήμερα συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες και πιο εξαγώγιμες της αμερικανικής craft beer σκηνής.

Οι κολοσσοί και οι συγχωνεύσεις

Ο Αμερικανικός αετός που είδαμε στην αρχή του άρθρου να φιγουράρει στο λογότυπο της πιονέρου Yuengling, φιλοξενείται και σ’ αυτό του αναμφισβήτητου σημερινού βασιλιά της μπύρας, ονόματι Anhensher Busch. H ζυθοποιία που ίδρυσε το ο Αδόλφος Μπους έφτασε να γίνει ο κολοσσός που όλοι στο χώρο της μπύρας μισούν, αλλά και ταυτόχρονα  θαυμάζουν.

Όπως όλοι οι κολοσσοί, ζουν για να μεγαλώσουν την περιουσία τους, πολεμώντας άλλους κολοσσούς και κάνοντας πετυχημένους γάμους, στην περίπτωσή μας με την !nBev, μεγιστάνα Ευρώπης και Λατινικής Αμερικής (γόνο του έταιρου πετυχημένου συνοικεσίου μεταξύ της Βελγικής InterBrew και της Βραζιλιάνικης AmBev). Και ο αετός απογειώθηκε… το κυνήγι ξεκινά!

Πρώτο του θύμα, μια ανυποψίαστη μικρή χήνα, απ’ το ομώνυμο νησί του Chicago… τη ζυθοποιία των John και Greg Hall που είχε ανεβάσει τον πήχη στην παρασκευή ποιοτικής μπύρας με τις πρώτες παλαιώσεις μπύρας σε βαρέλια, κακομαθαίνοντάς μας με διαμάντια όπως η Bourbon County Stout

Μια και μιλάμε για την Goose Island, ας δούμε και μια απ’ τις πολλές περιπτώσεις ανανέωσης των λογότυπων. Κάποιες κρατούν το κεντρικό θέμα, όπως στην περίπτωσή μας η Goose Island και ανανεώνουν το περιτύλιγμα…

άλλες διαλέγουν να μείνουν στο ίδιο μοτίβο, στην περίπτωση της North Coast Brewing το σκίτσο και το κλασσικό κυκλικό περίβλημα, αλλά επιλέγουν μια πιο αποκαλυπτική όψη της φάλαινας, σαν να μας αφήνουν στα ενδότερα της ζυθοποιίας…

Αγαπημένο θέμα των ζυθοποιών φαίνεται πως είναι πάντως η… Ζωολογία. Πάρα πολλά τα θέματα απ’ το ζωϊκό βασίλειο στα λογότυπά τους, κάποια μάλιστα τα είδαμε και παραπάνω. Ας δούμε και μερικά ακόμη…

Λύκοι κι αλεπούδες, σκύλοι και… ιπτάμενοι σκύλοι

ποντίκια και γάτες, αρκούδες κι ελέφαντες… έστω και ροζ

στρουθοκάμηλοι απ’ την Ολλανδία, κουκουβάγιες απ’ την Ιαπωνία

ρακουνς, φώκιες, αναπηδώντες βάτραχοι και αναλάμποντες πυγολαμπίδες και πολλά ακόμη φανταστικά ή πραγματικά πλην παράξενα ζώα

Logos μαχητικά και logos προκλητικά…

 

Λογότυπα με αγίους αλλά και αιρετικά…

και κάποια αλχημιστικά

Ιστορίες πίσω από ένα logo

Το ποδήλατο στο λογότυπο της New Belgium, αλλά και το όνομα της πρώτης τους και πλέον κλασσικής μπύρας τους “Fat Tire”, αναπέμπει στο ταξίδι του Jeff Lebesch, ιδρυτή της ζυθοποιίας της, στα χωριά του Βελγίου, όταν σαν απλός homebrewer – ζυθοπροσκυνητής, γυρνούσε μ’ ένα ποδήλατο (με χοντρά λάστιχα), από μοναστήρι σε μοναστήρι και από μικρή ζυθοποιία σε μικρή ζυθοποιία. Έχοντας μαζέψει εμπειρίες, υλικά και συνταγές, επέστρεψε στην Αμερική όπου στο υπόγειό του δημιούργησε τις πρώτες belgian style μπύρες made in America. H New Belgium Brewery ήταν πλέον γεγονός. Ο Jeff έχει τελευταία αποσυρθεί από τη ζυθοποιία, αφήνοντας το τιμόνι της New Belgium στη γυναίκα του και συνιδρυτή, Kim Jordan – από τις πιο δραστήριες γυναίκες στο χώρο της αμερικανικής και όχι μόνο ζυθοποιίας - η οποία έφτασε την NB να κατατάσσεται τρίτη σε παραγωγή στις craft breweries, με παραγωγή και σχέδια για νέες επεκτάσεις.